Eind vorig jaar was het weer zo ver: de Milieu Prestatie Gebouwen (MPG) was weer eens in het nieuws. En weer was het nieuws dat de aanscherping van de MPG voorlopig van de baan is.
De MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) is een cruciaal instrument om de milieubelasting van bouwmaterialen inzichtelijk te maken en zo te sturen op duurzamer materiaalgebruik. Toch wordt de MPG in onze sector nog onvoldoende benut. Eind vorig jaar werd opnieuw aangekondigd dat de geplande aanscherping van de MPG-eisen uitgesteld wordt. Hoewel wij begrip hebben voor de uitdagingen en regeldruk waar de bouwsector mee te maken heeft, zijn wij teleurgesteld over dit besluit. Het opnieuw uitstellen van de aanscherping zorgt voor verwarring in de sector en zaait twijfel over de waarde van de MPG-berekening. Wij vinden het doorrekenen van de impact van materiaal cruciaal in de verduurzaming van de gebouwde omgeving en roepen daarom ook op om de MPG snel serieus te gaan nemen.
Wat wordt er nu uitgesteld?
De beoogde aanscherping van de MPG-eis zou ontwikkelaars en bouwers dwingen om kritischer te kijken naar hun materiaalgebruik. Daarnaast zouden de milieueffecten van materialen niet langer aan slechts elf impactfactoren (de A1-set) worden getoetst, maar aan negentien impactfactoren (de A2-set; zie figuur 1). Ook zou er eindelijk een MPG-eis worden opgelegd voor alle gebruiksfuncties van gebouwen en zou er duidelijkheid komen over de demarcatie van de MPG-berekening.
Ondanks het uitstellen van deze aanscherpingen, he eft de EU bepaald dat de A2-set per 1 januari 2026 wél moet worden toegepast. Dit betekent dat er, ondanks het uitstel, toch een stap wordt gezet richting een gedetailleerdere MPG-berekening. Maar zolang de algehele aanscherping van de MPG door de Nederlandse overheid uitblijft, blijft de impact van deze wijziging beperkt.
Uitstel of niet: wij zijn van mening dat de MPG nu eindelijk eens serieus genomen moet worden. We hebben allemaal de mond vol van de grote impact van materialen op de CO2 uitstoot, maar de omgang met de MPG suggereert we deze niet op waarde schatten. De MPG moet daarom niet langer gezien worden als een vrijblijvende berekening, maar als een essentieel sturingsmiddel voor een duurzamere gebouwde omgeving. Dit kan alleen als de MPG-eisen eerst op de juiste manier worden ingericht en gehandhaafd.

Wij zijn we voorstander van een strengere MPG-eis, maar niet zonder eerst de fundamentele tekortkomingen van het systeem aan te pakken. Een aanscherping zonder heldere normering en handhaving zal namelijk weinig effect hebben. Daarom pleiten wij voor de volgende drie verbeteringen:
- Normering van de MPG: Net zoals de BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen) een duidelijke normering kent, moet ook de MPG genormeerd worden. Momenteel zijn er te veel grijze gebieden. Door het gebrek aan uniforme richtlijnen is controle en handhaving lastig, en kan zomaar iedereen een MPG berekening produceren. Dit maakt de MPG vatbaar voor interpretatieverschillen en inconsistente uitkomsten. Een strikte normering is daarom noodzakelijk om de MPG-berekening betrouwbaar en eenduidig te maken.
- MPG voor alle gebruiksfuncties: Op dit moment geldt de MPG-eis voornamelijk voor woningen en kantoren, maar andere gebruiksfuncties worden onvoldoende meegenomen. Dit is een gemiste kans, aangezien ook andere typen gebouwen een aanzienlijke milieu-impact hebben. Om een daadwerkelijke verschuiving naar duurzame bouw te realiseren, moet de MPG-eis voor álle gebruiksfuncties gelden.
- Controle bij oplevering: Een MPG-berekening alleen voorafgaand aan de realisatiefase is niet voldoende. De MPG dient ook bij oplevering gecontroleerd te worden. De Wet Kwaliteitsborging (WKB) zou hier een rol in kunnen spelen door de MPG-controle te integreren in het opleveringsproces.
Eerst verbeteren, dan aanscherpen
De tijd van vrijblijvend rekenen moet voorbij zijn. Wij zijn vóór een striktere MPG-eis, maar niet zonder de drie bovengenoemde punten eerst aan te pakken. Want zonder een duidelijke standaard, bredere toepassing en effectieve handhaving blijft de impact van de MPG beperkt. Als sector hebben we de verantwoordelijkheid om onze materiaalkeuzes te verduurzamen en CO₂-uitstoot te reduceren. De MPG kan hierin een krachtig instrument zijn, maar alleen als deze serieus genomen wordt.
Wil je weten wat de MPG betekent voor jouw project of hoe je je kunt voorbereiden op toekomstige aanscherpingen? Neem contact met ons op. Wij denken graag mee over duurzame en toekomstbestendige oplossingen.